Diyaliz Hastalarında Beslenme

Diyaliz hastalarında beslenme, böbreklerin işlevini desteklemek ve genel sağlık durumunu iyileştirmek açısından kritik bir öneme sahiptir. Doğru beslenme ile atık miktarının azaltılması, diyaliz seanslarının etkinliğini artırır ve hastaların yaşam kalitesini yükseltir. Besin maddelerinin dengeli alımı, enerji ve protein ihtiyacının karşılanması, sıvı tüketimi gibi faktörler hastaların sağlığı üzerinde doğrudan etki yapar.
Diyaliz Hastalarında Beslenme
03 Eylül 2024

Diyaliz Hastalarında Beslenme


Diyaliz hastalarında beslenme, oldukça önemlidir. Diyaliz, böbreklerin görevini yerine getirmeye çalışır. Ancak sağlıklı bir insanda bulunan böbrekler kadar iyi çalışmaz. Vücutta atılması gereken maddeler ve atıklar, yeterince atılamaz. Doğru beslenme sağlanırsa, hastada atık miktarı daha az olacağından, diyaliz de daha etkili hale gelir. Ortaya çıkan rahatsızlıklara ve şikayetlere de (bulantı, tansiyon yükselmesi, kusma vb.) daha az rastlanır. Diyaliz hastaları da diğer normal insanlar gibi enerjiyi yağdan ve karbonhidrattan sağlamaktadır. Şayet doğru şekilde beslenme olmazsa, vücut enerji üretmek için kendi yapı taşlarını yıkacaktır. Bunun sonucu olarak da ilerleyen dönemlerde, halsizlik, yorgunluk ve enfeksiyonlara karşı açık hale geleceklerdir.

Günlük Kalori İhtiyacı


Günlük alınması gereken kalori miktarı, kişiden kişiye değişir. Yaş, kilo ve yapılan faaliyetlere göre ihtiyaç duyulur. Örneğin vücudumuzdaki her kiloya ortalama olarak 35-40 kalori almak gerekmektedir. Örnek olarak 70 kilo bir insanın günde 2400-2700 kalori alması gerekir. Her hastanın da kalori ihtiyacı farklıdır. Zayıf ise hasta daha fazla kalori, şişman ise daha az kalori almalıdır. Ayrıca şişman hastaların egzersiz de yapmaları gerekir.

Protein İhtiyacı


Diyalize giren hastalarda protein ihtiyacı önemli derecede artış gösterir. Bunun sebebi, diyaliz sırasında protein yapımında yer alan maddelerin yok olmasıdır. Diyalize başlayacak hastaların almış oldukları protein miktarını artırmaları gerekmektedir. Bunun için günlük olarak 100 gr. protein alımı, 70 kilo bir hasta için yeterli olmaktadır. Diyaliz hastalarının beslenmesinde hayvansal proteinlerin alınması, bitkisel proteinlerin alınmasından daha değerlidir. Sebebine gelince, hayvansal proteinler, bitkisel proteinlerden daha değerlidirler.

Karbonhidrat Tüketimi

Günlük hayatımızda enerji kaynağı olarak tüketilen karbonhidratlar; ekmek, makarna, yufka, pilav pasta gibi tüketimlere dikkat edilmeli, bunların yerine tatlı olarak bal, pekmez, yoğurt tüketilmeli ki, bu da önemli karbonhidrat içeren doğal besinlerdir. Kuru baklagiller tüketildiğinde, aldığımız hayvansal proteine de dikkat etmemiz gerekir. Onlar da en az hayvansal protein kadar fazla ve değerlidir.

Yağların Rolü

Diyaliz hastalarında beslenme için yağlar da önemli derecede yer alır. Önemli bir enerji ve besin kaynağıdır. Kilo durumuna göre ayarlanmalı ve yüksek kolesterol taşıyan hayvansal yağlara oranla zeytinyağı veya bitkisel yağlar tercih edilmelidir.

Sıvı Tüketimi

Diyaliz hastalarında beslenmede, sıvı tüketimi de oldukça büyük önem taşır. Burada dikkat etmemiz gereken nokta sıvıların alım miktarıdır. Diyaliz süresinin artmasından dolayı geçen süre sonunda, pek çok hastanın idrara çıkması kesilir. Diyaliz hastalarının içtikleri su ve sıvılar vücutta birikir. Kilo alımı ve vücutta şişkinliklerin meydana gelmesi, sıvı tüketiminin fazla olduğunu belirtir. Günde 1000-1500 ml. civarında sıvı tüketilmeli. Ancak az sıklıkta diyalize giriliyorsa, sıvı tüketimi de azaltılmalıdır.

Potasyumun Önemi

Diyaliz hastalarında beslenme potasyumun da önemi büyüktür. Potasyum, idrarla atılamadığı için kandaki potasyum değeri yükselir, bu da hayati tehlikeye sebep olur. Fazla potasyum içeren besinler (süt, patates, baklagiller, kurutulmuş meyveler) azaltılmalıdır. Kan potasyum değeri hakkında doktorunuz size bilgi verir ve gerekirse düşürmek adına ilaç verebilir.

Kalsiyum ve Fosfor Dengesi

Diyaliz hastalarının beslenmesinde kalsiyumun ayrı bir yeri vardır. Kemiklerin incelip zarar görmemesi için dışarıdan takviye olarak kalsiyum kapsülleri alınmalıdır. Besinlerle alınan fosfor miktarına da dikkat edilmelidir. İlaçlar genellikle yemek yerken alınmalıdır. Ayrıca doktor kontrolünde ilaç alınmalı, çevremizdeki diğer insanların önerileriyle tüketim yapılmamalıdır.

Gerekli Vitaminler

Bir diyaliz hastasının beslenmesi esnasında alması gereken günlük vitaminler de şunlardır:
  • Vitamin B1: 1.5 mg
  • Vitamin B2: 1.8 mg
  • Vitamin B6: 10 mg
  • Vitamin B12: 3 mcg
  • Vitamin C: 60 mg
  • Vitamin D: 0.25-1 mg
  • Vitamin E: 15 ünite

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Munise 10 Ağustos 2024 Cumartesi

Diyaliz hastalarının beslenmesi hakkında okuduklarım beni gerçekten düşündürdü. Özellikle, doğru beslenmenin diyaliz sürecinde ne kadar kritik olduğu vurgulanıyor. Yeterli protein alımının, hastaların genel sağlık durumunu nasıl etkilediğini anlamak önemli. Peki, günlük kalori ve protein ihtiyacını belirlemede hangi faktörler göz önünde bulundurulmalı? Ayrıca, potasyumun kandaki seviyesinin yükselmesi gibi bir durumun hayatı tehdit edebileceğini öğrenmek beni endişelendirdi. Hastalar, beslenme planlarını nasıl daha etkili bir şekilde yönetebilirler? Sıvı alımının sınırlandırılması gerektiği bilgisi de önemli; bu noktada hangi stratejiler uygulanabilir? Bu konuda daha fazla bilgi edinmek istiyorum.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Diyaliz Hastalarının Beslenmesi

Munise Hanım, diyaliz hastalarının beslenmesi gerçekten oldukça önemli bir konu. Diyaliz sürecinde doğru beslenme, hastaların yaşam kalitesini artırmak ve sağlık durumlarını korumak açısından kritik bir rol oynamaktadır.

Günlük Kalori ve Protein İhtiyacını Belirleyen Faktörler

Günlük kalori ve protein ihtiyacını belirlemede birkaç faktör göz önünde bulundurulmalıdır. Öncelikle, hastanın genel sağlık durumu, yaş, kilo, fiziksel aktivite seviyesi ve diyaliz türü bu hesaplamalarda etkili olmaktadır. Ayrıca, hastanın metabolik durumu ve diyaliz seanslarının sıklığı da önemlidir. Bu nedenle, bireysel ihtiyaçların belirlenmesi için bir beslenme uzmanına danışmak faydalı olacaktır.

Potasyum Seviyeleri ve Yönetimi

Potasyum seviyelerinin yükselmesi, kalp sağlığı açısından ciddi riskler taşıyabilir. Bu nedenle, diyaliz hastalarının potasyum alımını sınırlamaları önemlidir. Beslenme planlarında potasyum açısından zengin gıdaların (örneğin, muz, patates, avokado) kısıtlanması gerekmektedir.

Beslenme Planlarının Yönetimi

Hastalar, beslenme planlarını daha etkili bir şekilde yönetmek için birkaç strateji uygulayabilirler. Öncelikle, günlük gıda alımını takip etmek ve düzenli olarak diyetisyenle görüşmek önemlidir. Ayrıca, etiket okumak, potasyum ve fosfor içeriği yüksek gıdalardan kaçınmak ve yeterli sıvı alımını yönetmek de gereklidir.

Sıvı Alımının Sınırlandırılması

Sıvı alımının sınırlandırılması gerektiği doğrudur. Bu noktada, hastalar günlük sıvı ihtiyaçlarını belirlemeli ve bu sınırı aşmamaya özen göstermelidir. Sıvı alımını kontrol etmek için, su içme alışkanlıklarını düzenlemek, sıvı alımını gün boyunca yaymak ve tuz tüketimini azaltmak gibi stratejiler uygulanabilir.

Bu konularda daha fazla bilgi edinmek, diyaliz hastalarının sağlıklı bir yaşam sürmelerine yardımcı olacaktır. Sağlığınızla ilgili daha fazla sorunuz varsa, her zaman uzmanlardan yardım almayı unutmayın.

Çok Okunanlar
Diyaliz Hemşireliği
Diyaliz Hemşireliği
Diyaliz Nasıl Yapılır?
Diyaliz Nasıl Yapılır?
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Diyaliz Teknikeri Nelerdir?
Diyaliz Teknikeri Nelerdir?
Diyaliz Türleri ve Özellikleri
Diyaliz Türleri ve Özellikleri
Diyaliz Nedir?
Diyaliz Nedir?
Diyaliz Bölümü
Diyaliz Bölümü
Diyaliz Fistülü Belirtileri ve Tedavisi
Diyaliz Fistülü Belirtileri ve Tedavisi