{ "title": "Diyaliz Çeşitleri", "image": "https://www.diyaliz.gen.tr/images/diyaliz-cesitleri.jpg", "date": "21.01.2024 05:28:38", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Diyaliz çeşitleri, vücudumuzda böbrekler çalışmadığında hastalar böbrek yetmezliği çektiğinde, yaşamlarının devamı için diyaliz ve böbrek nakli tercih edilebilir. Diyaliz çeşitleri bu hastalar açısından oldukça zorlu, sosyal yaşamı kısıtlayan bir süreçtir. Ancak hastalara uzun süre yaşamda kalma şansı vermektedir. Normalde böbrek nakli daha iyi bir tedavi yolu olsa da organ bağışının yetersiz olması nedeniyle, hastaların yıllarca diyaliz sayesinde yaşama tutunması mümkün olabilir. Kandaki atıkları temizleyerek, sıvı dengesinin sağlayan diyaliz çeşitleri iki yöntemler uygulanır. Bunlar periton diyalizi ve hemodiyaliz yöntemleridir.

Diyaliz çeşitleri nelerdir?

Periton diyalizi

Böbrek yetmezliği olan hastalarda tedavi bu diyaliz çeşidi sayesinde yapılabilir. Tedavide hastanın karın boşluğuna katater konur. Periton boşluğu, diyalizatlar ve periton zarı uygulamanın içerisindedir. Vücutta biriken toksik maddeleri periton zarı karın boşluğundaki diyalizata aktaran yarı geçirgen zardır. Periton kullanıldığından bu diyaliz çeşidi bu isimle tanımlanmıştır. Katater ile PD solüsyonları karın boşluğuna doldurulur. Birkaç saat burada kalan solüsyonlar, boşaltılarak değiştirilir. Bekleme süresinde kandaki zararlı maddelerle, fazlalık sıvı solüsyonlara geçer. Bu değişim 4-5 günde bir tekrarlanır. Vücutta biriken zararlı maddeler, sıvılar bu sayede uzaklaştırılmış olur. Periton diyalizi iki şekilde uygulanmakta, genellikle evde yapılmaktadır. Bunlar değerlendirilirken hastanın sağlık durumu, alışkanlıkları, tercihleri, yaşam tarzı da dikkate alınır. Periton diyaliz uygulamaları ise;

Sürekli ayaktan periton diyalizi (SPD): bu diyalizde hastanın vücut yapısına göre, çocuklarda 10-1000 ml, yetişkinlerde ise 2000-2500 ml kadar özel periton solüsyonu karın boşluğuna akıtılır. Solüsyon böyle 4-6 saat karın boşluğunda bekletilir. Ardından yeni solüsyonla değişim yapılır. Bu süreçte kandaki üre ve kreatinin gibi atıklar, fazlalık sıvılar solüsyona geçer. Solüsyonun verilmesi ve boşaltılması yer çekiminin yardımıyla olur. Buna diyaliz torba değiştirme denir. Hasta bunu 4-5 günde bir kendisi yapar.

Aletli periton diyalizi (APD): bu diyalizde cihaz kullanılmakta ve uygulama genellikle geceleri yapılmaktadır. Hastalar yatmadan önce set ve solüsyon torbalarının periton cihazına yerleştirilmesi ve cihazın talimatlar doğrultusunda programlanması gerekir. Gece uyurken ortalama 8-10 saatte cihaz hastanın karın boşluğuna diyaliz solüsyonu verir. Bundan sonra solüsyon boşaltılır. Hastanın sağlık durumuna uygun şekilde tedavide yeni yönlendirmeler yapılabilir.

Hemodiyaliz

Bu diyaliz çeşidi ileri seviyede böbrek yetmezliği olan hastalarda, vücutta besinlerin parçalanması sırasında meydana gelen, normalde idrar yoluyla atılması gereken zararlı maddelerle, atılması gereken fazla sıvıları vücuttan uzaklaştırır. Bu tedavide hasta kanı ince zardan oluşan borucuklardan geçirilir, zarın diğer kısmındaki sıvıya yani solüsyona karışarak vücuttan uzaklaştırılmaları sağlanır. En fazla hasta kanı ön kol atardamarlarının biriyle toplardamarın birinin birleşimiyle sağlana fistül yardımıyla elde edilir. Fistül özel bir cerrahi işlem sayesinde yaklaşık diyalizden bir aya kadar önce hazırlanır. Eğer hastanın fistülü bulunmuyorsa, diyalizde boyundan ya da göğüs kısmındaki boşluktan kalın damarlara yerleştirilen kataterden sonra fistül oluşturulur. Hastada diyaliz yapılma ihtiyacı uyku bozuklukları, bacaklarda ve yüzde şişme, halsizlik, nefes darlığı çekilmesi, hıçkırık, iştahsızlık, anormal kanama, kilo kaybı gibi sorunların varlığında ortaya çıkar.
" } ] }